Co-de-mandro
Equisetum arvense
Equisetaceae
Àutri noum : Coussaudo, Coua-de-cavau, Counsòudo, Couëto, Couëto-de-rat.
Noms en français : Prêle des champs, Queue-de-cheval.
Descripcioun :Fai dos meno de tijo. A la fin de l'ivèr, n'en fai sènso clouroufilo que porto d'espigo de 1,5 à 5 cm, pièi au mitan de la primo, trachisson li cambo esterlo, primo e boutisso, emé de ramo verticillado. Pèr la destria de Equisetum sylvaticum fau regarda li guèno que dèvon èstre à dènt negro emé quàsi pas de bord blanc. Li ramo soun emé quatre costo prefoundo e lou proumié tros dèu èstre mai long que la guèno.
Usanço :Soun li mémis usanço pèr la veisselo que la counsòudo, Equisetum ramosissimum. Èi vertuouso pèr ajuda à pissa, pèr apasima li moureno e lucha contro li mau d'os (principe di signaturo : li tros di ramo s'embouiton coume lis os).
Port : Aubret
Taio : 15 à 70 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Equisetum
Famiho : Equisetaceae
Ordre : Equisetales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Palun
- Ermas
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Equisetum arvense L., 1753
Erbo-grasso
Pinguicula vulgaris
Lentibulariaceae
Noms en français : Grassette commune, Langue-d'oie.
Descripcioun :L'erbo-grasso trachis en mountagno, sus cauquié, dins li riéusset e àutri relarg bagna. Es uno planto carnivoro que pòu aganta de bestiouno emé si fueio pegouso à bord envertouia. Se destrìo de si cousino, mens coumuno, que si flour soun plato emé uno taco blanco sus li petalo que li bord soun pas gaire net.
Usanço :Li fueio soun couneigudo pèr caia lou la, parié qu'en Suèdo se n'en servien. S'adoubo un sirop purgatiéu que sèrt peréu pèr gari contro lis escarto de pèu. Aro s'atrobo en fitouterapìo pèr sougna lou tussi (espetouranto), li mau de garganto e apasima li nèrvi. S'adoubo en tisano, 20 g de fueio emé de mèu e de jus de limoun. Pamens la planto èi proutejido dins d'ùni relarg.
Port : Erbo
Taio : 4 à 18 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinguicula
Famiho : Lentibulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2600 m
Aparado :
Vo
Mai à juliet
Liò : Riéusset
- Sourgènt
- Tepiero umido
- Roucas umide
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pinguicula vulgaris L., 1753